“Er valt nog zoveel te ontdekken. Ik wil mezelf steeds opnieuw uitvinden. Desnoods ga ik op mijn neus.”
Harpist Remy van Kesteren vindt zichzelf graag opnieuw uit. Hij speelt op poppodia en waagt zich met het Nederlands Kamerkoor aan een hertoonde versie van Ein deutsches Requiem van Johannes Brahms. “Ik wil niet kleuren binnen de lijntjes die anderen trekken.”
“Het afgelopen jaar was het spannendste van mijn leven”, zegt Remy van Kesteren. “Het risico dat ik nú heb genomen… Ik heb altijd gedacht dat ik de Janine Jansen van de harp wilde worden. Beroemd zijn, de wereld rondreizen, een ambassadeur zijn van mijn instrument. Het heeft me jaren gekost om uit te vinden dat die carrière niet bij mij past.”
Remy van Kesteren (27) drinkt een slok thee in Zouthaven, restaurant in het Muziekgebouw aan ‘t IJ. Hij staart naar buiten, alsof hij in de watermassa richting Amsterdam-Noord een jongensdroom kopje-onder ziet gaan. Dan: “Er valt nog zoveel te ontdekken. Ik wil mezelf steeds opnieuw uitvinden. Desnoods ga ik op mijn neus.”
Orkesten die hem uitnodigen als solist in Mozarts Harpconcert, krijgen tegenwoordig een wedervraag. Mag het ook Ginastera of Debussy zijn? Of een stuk van Van Kesteren zelf? Per slot van rekening heeft hij de laatste jaren best ‘een paar dingetjes’ gecomponeerd voor harp en orkest. Maar als ze echt alleen Mozart willen, zegt hij nee. “Ook tegen orkesten van naam. Dat is een risico, want wat doe ik als ze daarna nooit meer bellen?”
Een koor dat hem wil lokken, verzint dus maar beter een list. Zoals zinspelen op de ontroering die Van Kesteren overviel in het radioprogramma Diskotabel. Er kwam een cd voorbij met de Vespers van Rachmaninov, gezongen door het Nederlands Kamerkoor. Remy van Kesteren raakte ontroerd en liet dat in de uitzending duidelijk blijken. “En als ik iets mooi vind, wil ik er ook iets mee. Dus toen Tido Visser van het Kamerkoor belde met de vraag of ik Ein deutsches Requiem van Brahms op harp wilde begeleiden, zei ik niet meteen nee. Binnen de kortste keren raakte ik enthousiast. Hoe werpen we nieuw licht op dat beroemde stuk?”
Control freak
Zo kennen we Remy. Hij had zijn conservatoriumdiploma nog niet op zak, of Van Kesteren richtte het Dutch Harp Festival op. Plagerige leus: Real men play the harp. Juist werd hij bekend als klassieke harpsolist, of hij zwenkte de steven naar popmuziek en improviseren. Net stroomden de nieuwe stukken binnen die hij her en der had besteld, of hij trok de conclusie dat hij misschien beter zelf kon componeren. “Het klinkt hard, maar zo’n opdrachtwerk kwam zelden overeen met wat ik stiekem al in mijn hoofd had. Ik ben nu eenmaal een enorme control freak.” Maar wel een met een gevoelige sociale antenne. Raakt Van Kesteren in Londen aan de praat met taxichauffeur Achmed uit Afghanistan, inspireert diens aangrijpende vluchtelingverhaal hem tot een compositie. Loopt hij in Kyoto te leuren met zijn harp, treft hij op straat een bejaarde Japanse dame. Slot van hun gesprek in gebarentaal: Remy mocht een paar dagen bij haar komen logeren. Lachend: “Ik kan me enorm verwonderen over wat het leven allemaal voor mij in petto heeft.”
Wah-wah
We kijken dan ook niet raar op bij het verhaal hoe Remy van Kesteren aanliep tegen de elektrische harp. Over dat nog onbestaande instrument had hij gefantaseerd in een interview. Krijgt hij prompt een Facebookbericht: “Volgens mij ben ik aan het maken wat jij beschrijft. Kom je langs in Londen?”
“Joris Beets, ik ging meteen op hem af. Hij had een driehoekige harp gebouwd die aan een schouderband hangt, je kunt ermee rondlopen. Het ontwerp was af, maar ik mocht meedenken over de klank. Joris had er een gitaarpedaal aan gekoppeld. Je kon galm maken, of er een distortion op gooien. Ook leuk was de freezer, een akkoord dat blijft hangen, waarna je er andere noten doorheen speelt. Sindsdien heb ik al meer dan twaalf pedalen verzameld. Wah-wah, een ritme, een gekke klank: bij de elektrische harp is je fantasie de enige beperking.”
Het instrument komt op het podium bij Brahms Requiem Reinvented, zoals het project met het Kamerkoor is gaan heten. Ook de akoestische harp doet trouwens mee. Voor het hertonen van Brahms’ noten heeft Van Kesteren de Grieks-Nederlandse componist Yannis Kyriakides in de arm genomen. “Ik heb best componeerambitie, maar hiermee zou ik mezelf overschatten.”
Picasso
Naar Brahms neemt de harpist een inzicht mee uit zijn studietijd. Voor zijn eerste concours reisde Van Kesteren op z’n 17de naar Parijs. “Ik speelde Bach en ging door naar de volgende ronde. Maar ik merkte dat iedereen op mijn spel wat aan te merken had. De een vond het te dit, de ander te dat. Ik liep algauw verloren rond.”
“Dit is hoe ik voortaan wil werken. Niet kleuren binnen de lijntjes die anderen trekken. Ik word mijn eigen Picasso, ik kies mijn eigen pad.”
De volgende dag waaide hij uit in het Musée d’Orsay. Er was een tentoonstelling rond Le déjeuner sur l’herbe van Édouard Manet. Niet alleen het schilderij pronkte in volle glorie, er was ook een keuze gemaakt uit de doeken, gravures en tekeningen die Pablo Picasso er als commentaar aan had gewijd. Van Kesteren: “Terwijl Manet een enorme sereniteit uitstraalt, gebruikte Picasso juist waanzinnige vormen en kleuren. Na elke Picasso liep ik terug naar Manet en bekeek het schilderij met andere ogen. Elke interpretatie van Picasso verdiepte mijn beleving van het origineel. Ter plekke bedacht ik: dit is hoe ik voortaan wil werken. Niet kleuren binnen de lijntjes die anderen trekken. Ik word mijn eigen Picasso, ik kies mijn eigen pad.”
Afgelopen zomer voerde dat pad langs het popcircuit. Van Kesteren schreef muziek, verzamelde een bandje, nam de cd Tomorrow Eyes op, en speelde op festivals als Best Kept Secret en Into The Great Wide Open. “Ik wist niet dat ik me op het podium zo eufoor kon voelen. Heerlijk, optreden voor drieduizend leeftijdgenoten in een dampende tent!” Inmiddels is de volgende stap alweer gezet: Remy van Kesteren zit op zangles. “Niet dat ik in Brahms Requiem Reinvented ga zingen, hoor. Dat wil ik toch wel voor 99 procent uitsluiten. Maar ik vind het gewoon fijn weer als amateur bezig te zijn met muziek.”
Remy van Kesteren geïnterviewd door Guido van Oorschot
Vrijdag 12 mei 2017, 20.15 Eindhoven, Muziekgebouw
Met Inez Weski
Zaterdag 13 mei 2017, 20.15 Amsterdam, Concertgebouw (kleine zaal)
Met Inez Weski
Donderdag 18 mei 2017, 20.15 Arnhem, Musis
Vrijdag 19 mei 2017, 20.15 Leeuwarden, Grote of Jacobijnerkerk
Voorprogramma (19.30): Vocaal Ensemble Leeuwarden
Zaterdag 20 mei 2017, 20.00 Enschede, Muziekcentrum
Voorprogramma (19.30): Il Cocodrillo Cante
Zondag 21 mei 2017, 20.00, Utrecht, TivoliVredenburg (Hertz)
